Dr Cengiz Şen

Uykuda Solunum Bozuklukları

Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu (OSAS) uykuda aşırı horlama, yeterli ve rahat soluyamama hatta zaman zaman nefes durması sonucu   ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalık yapmasının iki temel nedeni vardır.

  • Kan oksijen seviyesindeki ciddi azalmalara bağlı organ hasarı
  • Uyku yapısının bozulmasına bağlı kalitesiz bir uyku

Böylelikle gün içerisinde yorulan vücudumuz uyku sırasında dinleneceği yerde daha fazla yıpranır. Şiddetli uyku apne sendromu olanlarda ölüm oranları sağlıklı bireylere göre 3-6 kat daha fazladır

UYKU APNE SENDROMU  CİDDİ SAĞLIK PROBLEMLERİNE YOL AÇABİLMEKTEDİR

  • Araba kullanırken veya dikkat gerektiren iş yaparken uyuklama sonucunda trafik ve iş kazaları
  • Unutkanlık , dikkat eksikliği
  • Yüksek tansiyon,
  • Kalp krizi,
  • Kalp ritm bozukluğu
  • Beyin damarında tıkanıklık sonucu felç
  • Şeker hastalığı kontrolünün zorlaşması
  • Cinsel performansta azalma .
  • Yaşam kalitesinde azalma
  • Ölüm oranlarında artış

UYKU APNE SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?

  • HORLAMA
  • UYKUDA NEFESİN DURMASI
  • UYKUDA BOĞULUR GİBİ OLMAK
  • NEFES DARLIĞI HİSSİYLE UYANMAK
  • DİNLENDİRİCİ OLMAYAN UYKU
  • SABAHLARI AĞIZ KURULUĞU, BOĞAZDA RAHATSIZLIK HİSSETMEK
  • GECE SIK TUVALETE GİTMEK
  • GECE TERLEMEK
  • GÜN İÇİNDE UYKU İHTİYACI OLMASI
  • SÜREKLİ YORGUN HİSSETMEK
  • KONSANTRASYON GÜÇLÜĞÜ ÇEKMEK
  • KORKUTUCU, GARİP RÜYALAR GÖRMEK
  • GECE GÖĞÜS AĞRISI HİSSETMEK
  • GECE REFLÜ ŞİKAYETLERİNDE ARTMA OLMASI

RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR

  • Obesite: OSAS lı hastaların %70’inde obezite mevcuttur. Beden kitle indeksindeki %10 luk artış bile uyku apnesi hastalığı gelişme riskini 6 kat arttırmaktadır
  • Kraniyofasiyal yapı: Çene, yüz yapısı, burun veya boğazında nefes almayı zorlaştırıcı bir durum bulunanlar (küçük çene kemiği, küçük dil büyüklüğü, iri bademcik, sarkık yumuşak damak, nazal polipozisadenoid, vb.)
  • Kalıtım: Ailesinde uyku apne sendromu saptanmış kişilerde görülme sıklığı 2-4 kat artmaktadır.
  • Sigara içilmesi: Sigara içenlerde uyku apne sendromu 3 kat daha fazla görülmketedir.
  • Burun içerisinde ödem olması : Burun içinde uzun süreli ödem olması uyku apnesi prevelansını iki kat arttırmaktadır.
  • Diyabet veya insülin rezistansı olan hastalarda 3 kat daha fazla görülmektedir

UYKU APNE SENDROMU TANISI NASIL KONUR ?

  • Uyku laboratuarında bir gece uyku çalışması (polisomnografi) yapılarak tanı konur.
  • Uyku çalışması (polisomnografi) sırasında vücudunuza yapıştırılan elektrotlar sayesinde uyku durumunuz ve nefes alışverişiniz, kalbinizin ritmi, kan oksijen düzeyiniz izlenerek uykunuzda gelişen anormallikler saptanır.

UYKU APNE SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİR ?

Hastalığın şiddetine, beraberinde bulunan kalp,şeker, inme gibi hastalıkların varlığına ve muayene bulgularına göre tedavi düzenlenir. Üç temel tedavi şekli mevcuttur.

  • Uykuda havayolunu açık tutan hava basıncı uygulayan cihazlar
  • Cerrahi
  • Ağız içi cihazlar

Temel tedavi seçeneklerine ek olarak aşağıdaki önlemlerin alınması şikayetlerinizin kontrolünde fayda sağlayabilir.

  • Kilo vermek
  • Akşam saatlerinde alkol alınmamalıdır
  • Uyku ilacı kullanılıyorsa uykuda solunumu etkilemeyenler kullanılmalıdır
  • Uyurken horlamayı azaltıcı pozisyon alınmalıdır.

 

KALİTELİ BİR UYKU İÇİN

  • DİNÇ VE SAĞLIKLI HİSSETMEYE YETECEK KADAR UYUYUNUZ
  • UYKU ZAMANINI DUZENLİ TUTMAYA ÇALIŞINIZ, HAFTA SONLARI DA DAHİL OLMAK ÜZERE HER SABAH AYNI SAATTE UYANINIZ
  • UYUMAK İÇİN AŞIRI EFOR SARFETMEYİNİZ. UYKUNUZ GELDİĞİNDE YATAĞINIZA GİDİP, 20 DAKİKA İÇİNDE UYUYAMADIĞINIZ TAKTİRDE YATAĞINIZDAN ÇIKIP BAŞKA BİR ODAYA GEÇİNİZ. SADECE UYKUNUZ GELDİĞİNDE TEKRAR YATAĞINIZA GERİ DÖNÜNÜZ
  • TERCİHEN YATAĞA GİTMEDEN 4-5 SAAT ÖNCE SABAH VEYA ÖĞLEDEN SONRADÜZENLİ EGZERSİZ YAPINIZ
  • ÖĞLE YEMEĞİNDEN SONRA YATINCAYA KADAR KAFEİNLİ İÇECEKLERDEN UZAK DURUNUZ
  • ALKOL -ÖZELLİKLE YATMAYA YAKIN SAATLERDE – KULLANMAYINIZ
  • SİGARA İÇMEYİNİZ, BIRAKAMIYORSAK GECELERİ İÇMEYİNİZ
  • AÇ OLARAK UYUMAYINIZ- HAFİF ŞEKİLDE ATIŞTIRINIZ
  • YATAK ODASINDAKİ SES, ISI ,IŞIK GİBİ UYKUNUZU ETKİLEYECEK ÇEVRESEL FAKTÖRLERİ UYGUN HALE GETİRİNİZ
  • ENDİŞE VE SIKINTILARINIZI GECE YATAĞINIZDA DÜŞÜNMEYİNİZ
  • YATAĞINIZI ÖZELLİKLE  UYUMAK  İÇİN KULLANINIZ, YATAĞINIZDA KİTAP OKUMAYINIZ, TELEVİZYON SEYRETMEYİNİZ.
  • KİLONUZU KONTROL ALTINDA TUTUNUZ