Dr Cengiz Şen

Bronkoskopi Ve Ebus

Bronkoskopi; bronş adı verilen hava yollarının gözle görülerek incelenmesini sağlayan bir işlemdir. Bronkoskop adı verilen ucunda kamera olan ince ve bükülebilir bir cihaz kullanılır. Bu cihaz ile( gerekli uyuşturma sağlandıktan sonra)  ağız ve ya burundan girilerek boğaz ve ses telleri geçildikten sonra hava yollarına ulaşılır.

Bronkoskopi ne zaman yapılır

  1. Akciğer ile ilgili  nedeni açıklanamayan kan tükürme, hırıltılı solunum ,inatçı öksürük, nefes darlığı gibi yakınmaların değerlendirilmesinde bronkoskopi kullanılabilir. Hava yolları gözlemlendikten sonra  infeksiyon, kanser veya diğer hastalıkların tanısı koyabilmek için doku örneği ve veya sıvı  alınabilir.
  2. Akciğerlerin bir bölümünün havalanmasının tamamen ortadan kalktığı durumlarda buna yol açan ve hava yollarını tıkayan  mukus (koyu yapışkan balgam)  tıkaçı, yabancı cisim, tümör vb gibi etkenlerin saptanması, tanısı ve/veya  tedavisi için bronkoskopi kullanılabilir.
  3. Görüntüleme yöntemleri ( düz akciğer filmi, tomografi vb) ile tespit edilen bulguların değerlendirilmesinde  bronkoskopi kullanılarak sıvı ya da doku örneği alınabilir.
  4. Bir hastalığın tedavisi amacı ile çeşitli girişimlerde (yabancı cisim çıkarma, kanama kontrolü, elektrokoter (ısı ile yakma), dondurma (lokal soğuk uygulaması), lazer, genişletme, stent-protez yerleştirme vb) bulunmak için bronkoskopi kullanılabilir.

ENDOBRONŞİYAL ULTRASONOGRAFİ

Bronş içindeki lezyonlar standart bronkoskopi ile tespit edilebilmektedir ancak bazen kanser infeksiyon sarkoidoz gibi hastalıklar hava yolu içinde yer almazlar.

Endobronşiyal ultrason (EBUS) ucunda ultrason probu olan bir bronkoskop sayesinde  hava yolu komşuluğundaki akciğer dokusu ve mediastenin görüntülenmesini sağlayan bir işlemdir. Mediasten , her iki akciğerin arasında yer alan ve içinde kalp, nefes borusu, büyük kan damarları ve lenf bezleri içeren bir bölgedir. Mediasten ancak cerrahi ve uygulaması zor yöntemler ile ulaşılabilen bir bölgedir. EBUS, işlem sırasında eş zamanlı görüntü sağlayarak bu bölgeye kolay ulaşılmasını sağlar, hasta bölgeden biyopsi alınmasını kolaylaştırır  ve cerrahi işlem ihtiyacını ortadan kaldırabilir.

Uygulama öncesi

Muayeneden bir önceki gece hafif yiyecekler yenmelidir.

İşlem öncesi 8 saat herhangi bir şey yiyip içilmemelidir.

Kullanmak zorunda olduğunuz (aspirin, kumadin gibi kan sulandırıcılar, tansiyon ve kalp ilaçları, şeker hastalığı ile ilgili ilaçlar vb) ilaç ya da ilaçlar var ise bu doktorunuza bildirilmelidir.

Uygulama günü  mümkün olduğunca rahat giysiler giyinmeli,mücevher, gözlük, kontakt lens ve diş protezi gibi  malzemeler  önceden çıkarılmalıdır.

Uygulamaya gelirken size yardımcı olabilecek bir yakınınızın ve eski dosya ve filmlerinizin yanınızda olması gereklidir.

Uygulama

Hastanın yapılacak işlemden rahatsızlık duymaması, ve öksürük hissinin kaybolması amacı ile kişinin  boğaz-üst solunum yolları lokal (bölgesel) ve hastanın kendisi damar yolundan verilen çeşitli ilaçlar ile uyuşturulur.  İhtiyaç duyulan hallerde bronkoskopi işlemi tıpkı bir ameliyat gibi genel anestezi altında, yani hasta tamamen uyutularak (bilincini kaybederek) de yapılabilir. Bronkoskopi işlemi süresince hastanın oksijenlenme düzeyi, hava alıp verme etkinliği, nabız sayısı, tansiyon gibi hayati bilgileri uygun biçimde takip edilir.

Uygulama Sonrası

İşlem sonrası hasta 2-4 saat arası gözetim altında tutulur.

Uygulama sonrasında verilen ilaçlar nedeniyle  24 saat süreyle araba kullanılmamalı ve hukuken bağlayıcılığı olan belgeler imzalanmamalıdır.

Boğazınızın uyuşukluğu geçinceye kadar (yaklaşık 3 saat) bir şey yiyip içilmemelidr.

İşlem sırasında ve sonrasında  boğazda yanma, gıcıklanma, ses kısıklığı, hafif ateş, hafif kanlı balgam gelmesi gibi problemleriniz olabilir. Bu problemleriniz 24-48 saat içinde geçmezse, göğüs ağrısı nefes darlığı gibi şikayetler veya  aniden fazla miktarda kan tükürmesi olursa doktorunuza bildirilmelidir.